Σημειώσεις από την Ομιλία που πραγματοποιήθηκε σε μαθητές Γυμνασίου στα Σχολεία Γείτονα το 2007.

ΑΣΦΑΛΕΙΑ ΑΛΛΑ ΚΑΙ ΔΙΑΣΚΕΔΑΣΗ (ΠΑΙΧΝΙΔΙ) ΣΤΟ ΙΝΤΕΡΝΕΤ

Νομικές Συμβουλές Ψηφιακής Αυτοάμυνας.

Είμαι δικηγόρος και θέλω να σας πω λίγα απλά νομικά θέματα για το διαδίκτυο, μπορεί να σας φαίνεται περίεργο να ακούτε μια δικηγόρο να σας μιλάει, ενώ εσείς ακόμη είστε μαθητές.

Θέλω να έχετε τη νομική διάσταση του διαδικτύου, γιατί πάντα σε όποια κατάσταση και να βρίσκεστε, αν δουλεύετε, διαπραγματεύεστε, κινείστε στην αγορά, ό,τι και να κάνετε, η νομική επιστήμη ρυθμίζει τη ζωή μας από πριν γεννηθούμε μέχρι και αφότου δεν ζούμε πια. Σε ό,τι και να κάνετε θα είστε κερδισμένοι αν γνωρίζετε τη νομική διάσταση της κατάστασης, την οποία βιώνετε.

Η ζωή και το ίντερνετ

Τι είναι το ίντερνετ λοιπόν; Είναι ένα μέσο, ένα νέο μέσο ενημέρωσης, επικοινωνίας, ψυχαγωγίας. Ένας νέος τόπος. Ποιούς άλλους νέους τόπους ξέρουμε, που ζούμε καθημερινά, αλλά μέχρι πρόσφατα παρέμεναν χωρίς κανόνες; Το διάστημα, η θάλασσα, ο αέρας, τα νέα μέσα: η κινητή τηλεφωνία, το ραδιόφωνο και η τηλεόραση ... Είναι πράγματι χωρίς κανόνες; Όχι. Όλα αυτά τα τεχνολογικά επιτεύγματα, τα γεννά η ανθρώπινη ανάγκη. Η ανάγκη γεννά τη σκέψη, και κατά συνέπεια τη δημιουγία. Είχαμε ανάγκη να επικοινωνήσουμε, και γεννήθηκε το τηλέφωνο, ανάγκη για ενημέρωση, το ραδιόφωνο και η τηλεόραση, ανάγκη για γρήγορη και φτηνή επικοινωνία, ήρθε το ίντερνετ. Από τη στιγμή που κάτι εμπίπτει στο πεδίο της ανθρώπινης συμπεριφοράς ρυθμίζεται από το νόμο.

Με δυο λόγια: Το ίντερνετ δεν βρίσκεται εκτός νόμου, αντιθέτως, ρυθμίζεται από ένα σφιχτοδεμένο νομικό πλαίσιο, το οποίο συμπληρώνουν οι παλιές γενικές διατάξεις του νόμου. Τι εννοώ, να περάσουμε από την θεωρία στην πράξη:

Ό,τι συμβαίνει στη ζωή μας, μπορεί να συμβεί και συμβαίνει στο ίντερνετ.

Το ίντερνετ δεν είναι κενός τόπος, έχει ευθύνες και πράξεις. Μην συγχέετε την πραγματικότητα με το παιχνίδι. Αφήνετε ίχνη από το τι κάνετε

Εμείς τι κάνουμε; Ό, τι θα κάναμε και στην υπόλοιπη ζωή .
Καταρχήν προσέχουμε, προστατευόμαστε και αν δημιουργηθεί πρόβλημα το καταγγέλουμε.

Χρήμα:
Κάποιος μας κλέβει το πορτοφόλι μας: Τι κάνουμε; Πάμε στην Αστυνομία.
Δεν μπορεί να συμβεί στο ίντερνετ; Μπορεί. Οι ηλεκτρονική απάτη, δηλαδή οι απάτες με πιστωτικές κάρτες ή ηλεκτρονικούς τραπεζικούς λογαριασμούς, είναι η νούμερο δύο παράνομη δραστηριότητα στο διαδίκτυο.

Πώς συμβαίνει:
1. Με απατηλά mails. Η εθνική τράπεζα με το λογότυπό της μας στέλνει ένα mail με το οποίο μας ενημερώνει ότι υπάρχει πρόβλημα στις συναλλαγές της, και πρέπει να αποστείλουμε ξανά τον κωδικό μας. ΑΥΤΟ ΔΕΝ ΤΟ ΚΑΝΟΥΜΕ ΠΟΤΕ. Aν έχουμε την παραμικρή αμφιβολία για τις συναλλαγές μας επικοινωνούμε με την τράπεζα.
2. Με μηνύματα του τύπου "Είμαι ινδός πρίγκηπας που έχω μείνει στο Ουζουμούρου και η κυβέρνηση μου απαγορεύει να πάω στη χώρα μου, εκτός αν κάποιος εγγυηθεί οικονομικά για μένα. Δώστε μου χίλια ευρώ και μόλις πάω στη χώρα μας θα σας τα επιστρέψω τριπλάσια"
3. Dialers, πόσοι έχετε ευρυζωνική σύνδεση και πόσοι απλή dial up ή isdn? Οι dialers είναι προγραμματάκια που εγκαθίστανται και στρέφουν την σύνδεσή σας σε γραμή διεθνούς κλήσης, δηλαδή γραμμή υψηλής χρεώσης. Το αποτέλεσμα: Φουσκωμένοι, αλλά πολύ φουσκωμένοι λογαριασμοί. Δεν μπορείτε να αντιληφθείτε πάντα την εκτροπή της κλήσης από τον ήχο ή με άλλο τρόπο. Άρα τι κάνουμε; Είμαστε πολύ προσεκτικοί με τα παράθυρα που πετάγονται μπροστά μας. Τα παράθυρα δεν κλείνουν με το ΟΚ, ούτε πατώντας Enter επειδή βαριόμαστε να κλείσουμε ή ακυρώσουμε το παράθυρο. Γιατί; Γιατί έτσι, δίνουμε την συγκατάθεσή μας στην εγκατάσταση του προγράμματος, με αποτέλεσμα να μην μπορούμε να υποστηρίξουμε μετά ότι δεν επιθυμούσαμε την εγκατάστασή του.

Προστασία της προσωπικότητάς μας
Όλοι μιλάμε σε mail και chat και επικοινωνούμε με εκατοντάδες πρόσωπα από όλον τον κόσμο. Μην σας απατά η ανωνυμία. Δεν μπορείτε να εμπιστεύεστε κανέναν που δεν θα εμπιστευόσασταν και στην κανονική εκτός ίντερνετ ζωή σας.

Μην εκτίθεστε περισσότερο από όσο χρειάζεται. Διασκεδάστε, μην αγκιστρώνεστε. Τα αληθινά σας στοιχεία (ονοματεπώνυμο, διευθύνσεις, τηλέφωνα) δεν έχουν καμιά δουλειά να κυκλοφορούν μέσω ίντερνετ. Ποτέ δεν ξέρετε πότε θα βαρεθείτε να μιλάτε με τα ίδια άτομα στο ίντερνετ και πότε θα θελήσετε να κόψετε για οποιονδήποτε λόγο την επικοινωνία. Φροντίστε, ώστε να μην έχετε δώσει περισσότερα στοιχεία για τη ζωή σας από όσα θέλετε πράγματι να ξέρει ο άλλος για σας. Μην δίνετε όλα σας τα προσωπικά στοιχεία, με την παραμικρή ευκαιρία και, αν σας ζητηθεί, ρωτήστε το λόγο και προσπαθήστε να ικανοποίησετε το αίτημα με τις λιγότερες δυνατές πληροφορίες.

Φωτογραφίες

Η νούμερο ένα παράνομη δραστηριότητα στο ίντερνετ είναι η παρενόχληση με προσωπικές φωτογραφίες ή παράνομο περιεχόμενο. Τι είδους παρενόχληση;
- Να κυκλοφορεί ή να δίνει σε κάποιον άλλον που δεν ξέρετε και δεν έχετε επιλέξει εσείς οι ίδιοι την φωτογραφία σας.
- Να παραποιήσει την φωτογραφία σας.
- Να σας εκβιάσει ότι θα δείξει τη φωτογραφία σας στους γονείς ή άλλους οικείους σας.
Φωτογραφίες στις οποίες φοράτε το μαγιό σας είναι καλές για το άλμπουμ σας αλλά όχι για να κυκλοφορούν ανεξέλεγκτα στο διαδίκτυο, γιατί εκεί μένουν για πάντα.

Δεν θα είστε πάντα μαθητές. Αύριο θα είστε εργαζόμενοι, γονείς, πολιτικοί καριερίστες. Το υλικό που μποεί να έχει κάποιος για εσάς στο διαδίκτυο μπορεί να χρησιμοποιηθεί και μετά από χρόνια.

Αυτοπροστασία:
Μην δίνετε τους κωδικούς σας δεξιά και αριστερά. Τους κωδικούς του mail ή της πρόσβασής σας σε κάποια υπηρεσία, πολύ περισσότερο του υπολογιστή σας.

Ενημερωθείτε. Αφιερώστε χρόνο και μάθετε να χρησιμοποιείτε το διαδίκτυο και τον υπολογιστή σας. Για να μάθετε, π.χ. ότι ένα παράθυρο δεν κλείνει από το ΟΚ αλλά από το κατάλληλο εικονίδιο. (παράδειγμα Κόκκα). Αλλά και για να μάθετε πώς να κατευθύνετε το firewall σας, πώς να αποτρέπετε την εγκατάσταση cookies όταν δεν τη χρειάζεστε και όλα τα άλλα τεχνικά που σας είπε νωρίτερα ο κ. Βασιλάκος.

Ελεύθερα δωρεάν μέηλ, δεν χρειάζεται να έχουν όλα σας τα προσωπικά στοιχεία.

Αποφύγετε τα chain letters. Φτάνει πια με την ατελείωτη αλυσίδα μηνυμάτων που αν δεν τα στείλετε κάτι κακό θα σας συμβεί και αν τα στείλετε κάτι καλό θα σας έρθει. Πίσω από αυτά κάποιοι επιτήδειοι, εκμεταλλεύονται αυτό την τεράστια δεξαμενή ηλεκτρονικών διευθύνσεων.

Ο κωδικός σας δεν μπορεί να είναι η ημερομηνία γέννησής σας ή το όνομά σας! Αλλάζετε συχνά κωδικούς, μην τους κοινοποιείτε.

Μην συγκατατίθεστε σε οποιοδήποτε προγραμματάκι εμφανίζεται στον υπολογιστή σας.

Για προσωπικές συζητήσεις, chatting, γνωριμίες και άλλα παρόμοια, εμπιστευθείτε οργανωμένες ιστοσελίδες και γνωστούς δικτυακούς τόπους. Μην εμπιστεύεστε μόνο ό,τι σας συστήνουν, αλλά και όποια σελίδα έχει όρους χρήσης. Το διαδίκτυο δεν είναι ξέφραγο αμπέλι, επομένως κι ο χρήστης δεν πρέπει να συμπεριφέρεται σαν να είναι η κάθε ιστοσελίδα ξέφραγο αμπέλι. Εμπιστευθείτε περισσότερο αυτές που είναι οργανωμένες, με όρους χρήσης, και οπωσδήποτε ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ιδιοκτητών, και στοιχεία επικοινωνίας.

διαβάστε τους όρους χρήσης των ιστοσελίδων που επισκέπτεστε
Γνωρίστε τα δικαιώματα σας. Προτιμήστε επώνυμες εταιρείες με οργάνωση, ταυτότητα και νομική προστασία.

Ενημερωθείτε για τη συλλογή πληροφοριών που σας αφορούν, για το αν αποθηκεύονται, ή όχι.
τι κάνουμε αν κάποιος μας πειράζει, μας βρίζει, μας εκβιάζει

Γι'αυτό το λόγο προτιμάμε σελίδες με ελληνικό περιεχόμενο, και με ταυτότητα.

Αναφερόμαστε στους ιδιοκτήτες της ιστοσελίδας. Όλοι οι σοβαροί δικτυακοί τόποι με chat rooms φόρουμ, συνομιλίες οφείλουν να έχουν στοιχεία επικοινωνίας.

2ο βήμα: Γονείς-Καθηγητές
Λέμε αυτό που μας συνέβη σε κάποιον ενήλικα, για να μας προστατέψει.

Παράνομο λογισμικό
Οι περισσότεροι έχουμε καινούριους υπολογιστές με προεγκατεστημένα προγράμματα. Ωραία. Και άν θέλουμε κάποιο προγραμματάκι να κατεβάσουμε μουσική, να παίξουμε με to Photoshop ή οτιδήποτε άλλο, που το έχει ο φίλος μας ο συμμαθητής μας και μας το δίνει;; Είναι παράνομο; Ναι είναι. Κανείς δεν διαβάζει τους όρους χρήσης ενός προγράμματος όταν το ανοίγει, όμως εκεί γράφονται οι όροι χρήσης του. Και τι να κάνουμε; Να πληρώνουμε τόσα χρήματα κάθε φορά για κάθε πρόγραμμα που θέλουμε; Παίξτε με το ανοιχτό λογισμικό. Μάθετε για το linux. Κοστίζει λιγότερο, είναι απείρως καλύτερο και με περισσότερες δυνατότητες και σας ανοίγει νέους δρόμους.